Ik heb nooit gehouden van de verdeling tussen links en rechts. Het zorgt automatisch voor een tweedeling. Dat merk je vandaag de dag sterk. De kloof tussen links en rechts wordt steeds groter. Daarnaast zijn bepaalde partijen niet rechts of links, maar zweven daartussen. Als we dan toch naar deze twee kampen kijken dan valt er na deze verkiezingen wel wat op. Waar rechts versus links in 2017 een redelijk gelijke stand opleverde is dit in 2021 wel anders, 69 zetels voor links en 81 voor rechts.

Verder zien we vooral dat links verder versplintert. Waar er op rechts zeven partijen zijn, zijn er op links tien. Zo hebben de grootste drie rechtse partijen hebben 66 zetels en de grootste drie linkse partijen hebben 42 zetels. Deze versplintering zorgt ervoor dat links minder sterk in hun schoenen staat. Een groot nadeel voor rechts is dat zij twee partijen hebben die worden uitgesloten door de meeste partijen: PVV en Fvd, goed voor 25 zetels samen.

Hoe is het te verklaren dat rechtse partijen per saldo hebben gewonnen? Een gedachtegang is dat stemmers een “tegen-stem” doen. Zo zeggen 31% procent van de PVV-stemmers dat de PVV moet matigen in hun toon over moslims (NOS). Zij zijn het dus niet eens met alle standpunten van de partij, maar stemmen mogelijk uit een bepaalde onvrede. Daarnaast speelde bij driekwart van de Forum voor Democratie stemmers corona een grote rol in hun stemkeuze. Het kan dus zijn dat rechts-populistische partijen veel stemmers hebben die stemmen uit onvrede. Zo stemde mijn vader vroeger ook PVV: “niet omdat ik het eens ben met de partij, maar omdat de PVV een tegengeluid kan laten horen”. Partijen die inspringen op zorgen over onder andere migratie, klimaat en Europa.